Quản lý khói hàn là một phần không thể trì hoãn trong việc thiết lập và duy trì một môi trường làm việc thoải mái và an toàn, đồng thời giúp cho các công ty có lợi thế cạnh tranh trong việc thu hút và giữ chân công nhân lành nghề. Quản lý khói do quá trình hàn sinh ra là cần thiết để tuân thủ các quy định của Cục Quản lý An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (OSHA). OSHA quy định giới hạn về sự tiếp xúc đối với từng kim loại, ôxít kim loại hoặc các loại khí sinh ra trong quá trình hàn, chẳng hạn như crom trioxit (crom IV) và mangan.

Hệ thống kiểm soát phân cấp (The agency’s Hierarchy of Controls) cung cấp các bước hướng dẫn cho người sử dụng lao động tuân thủ các quy định về môi trường và cải thiện sự an toàn của người lao động. Trước khi các công ty thực hiện các biện pháp kiểm soát khói hàn, nên tiến hành lấy mẫu không khí để hiểu rõ loại và mức độ ô nhiễm trong khu vực hàn. Có thể cần nhiều mẫu để đảm bảo sự chính xác về việc nhân viên tiếp xúc với khói hàn.

Sử dụng Hệ thống Kiểm soát Phân cấp, OSHA khuyến nghị giảm thiểu sự tiếp xúc với khói hàn bằng các bước sau:

1. Loại bỏ hoặc thay thế: chẳng hạn như sử dụng vật liệu hàn có hàm lượng mangan thấp hoặc đổi loại khí bảo vệ
2. Kiểm soát Kỹ thuật: chẳng hạn như trang bị các thiết bị hút khói hoặc thông gió tập trung
3. Kiểm soát hành chính: chẳng hạn đặt các thiết bị phát sinh nguồn khói ở những nơi thích hợp
4. Thiết bị Bảo vệ Cá nhân (PPE): như mặt nạ hàn, mặt nạ lọc khí hoặc mặt nạ phòng độc

Lưu ý: Các bước được liệt kê ở trên không bao gồm các hoạt động khác đi kèm với mỗi bước. Danh mục được liệt kê chỉ phục vụ mục đích của bài viết này.

Bài viết này sẽ thảo luận về tám giải pháp giúp quản lý khói hàn hiệu quả, đặc biệt là từ các bước Kiểm soát kỹ thuật (Engineering Controls) và các bước PPE được xác định trong Hệ thống kiểm soát phân cấp của OSHA, bước 2 và 4 ở trên. Hãy nhớ rằng đào tạo nhân viên thích hợp là rất quan trọng để thực hiện thành công bước quản lý này và các hoạt động quản lý khói hàn khác.

Cũng lưu ý rằng các môi trường hàn thường không giống nhau do đó, các vấn đề cần được đánh giá bởi một chuyên gia vệ sinh công nghiệp có trình độ, để xác định phương pháp thích hợp cho các biện pháp kiểm soát khói hàn.

Vận hành hệ thống hút khói đúng cách

Hệ thống hút khói là một phần trong bước thứ hai của Hệ thống kiểm soát phân cấp OSHA về quản lý khói, Kiểm soát kỹ thuật. Có một vài điều chỉnh chính về các hệ thống này để có được kết quả tốt nhất.

1. Các trạm hút khói di động, chúng thu giữ và loại bỏ các chất gây ô nhiễm trước khi cung cấp khí sạch đến vùng thở của công nhân, là lựa chọn hút khói hàn được ưa chuộng. Các thiết bị có sẵn ở các hình dạng và kích thước khác nhau, được đánh giá dựa trên khối lượng m³ khí mà chúng hút mỗi phút (feet khối trên phút hoặc cfm). Đường kính của ống dẫn tỷ lệ thuận với cfm không khí mà thiết bị có thể hút được. Hệ thống hút khói chân không thấp/hệ thống hút khói mức cao sẽ có ống dẫn lớn hơn và hút được một khối lượng không khí lớn ở áp suất chân không thấp. Các hệ thống này cung cấp khả năng hút lớn hơn. Ngược lại, các hệ thống chân không cao/hệ thống hút khói ở mức thấp hút khói hàn gần mối hàn hơn, thông qua vòi hút nhỏ hơn. Ống dẫn nhỏ hơn sẽ dễ dàng tiếp cận các không gian hạn chế và loại bỏ khói gần với khu vực có mối hàn hơn.

Để có được kết quả tốt nhất, hãy đảm bảo tốc độ hút đủ để loại khói ra khỏi vùng thở của thợ hàn. Bạn có thể tham khảo ý kiến ​​của Kỹ thuật viên công ty Hòa Thịnh nếu nghi ngờ về dung lượng cfm cần thiết cho mỗi ứng dụng.

Việc tuân theo các quy trình hàn thích hợp và tránh hàn mối hàn lớn hay nhiều hơn mức cần thiết cũng giúp giảm lượng khói tạo ra, do đó sẽ giúp hệ thống hút khói phải làm việc ít hơn.

2. Vị trí thích hợp của cánh tay hút khói là chìa khóa cho hiệu quả của hệ thống. Mũ hút phải được đặt đúng vị trí để hút khói ra khỏi khu vực hít thở của công nhân. Khi sử dụng tủ hút di động hoặc cánh tay hút khói di động, hãy đặt mũ hút phía trên hồ quang và khoảng một góc 45⁰. Khoảng cách của mũ hút sẽ thay đổi tùy thuộc vào vận tốc và khối lượng khí được thu vào, thông thường bằng 1.5 lần đường kính cánh tay dẫn.
3. Hạn chế sự ảnh hưởng của luồng thông gió khác đến hệ thống hút khói, đặt cánh tay hút đúng vị trí thích hợp sẽ giúp cánh tay hoạt động đạt hiệu quả và việc đào tạo nhân viên hợp lý cũng có thể giúp giảm thiểu sự tiếp xúc với khói hàn. Hạn chế sự ảnh hưởng của luồng thông gió khác sẽ cải thiện sự ảnh hưởng đến quá trình thu hút khói, giảm thiểu tình trạng khói bị thổi ngược trở lại nười của thợ hàn hoặc những công nhân khác gần đó. Thợ hàn nên đặt vị trí sao cho luồng không khí di chuyển từ sau ra trước. Có thể lợi dụng một luồng gió khác để thổi khói bay ra khỏi thợ hàn và bay về phía mũ hút, hãy cẩn thận để giảm thiểu các luồng gió thổi ngang bất lợi. Sử dụng các vách ngăn hoặc rèm bao quanh khu vực hàn có thể giúp kiểm soát được sự ảnh hưởng của các nguồn thông gió khác.

Người thợ hàn cũng nên tránh để cơ thể hoặc cánh tay của mình nằm trong khoảng giữa mối hàn và mũ hút khói, hãy giữ cho mặt ngoài vùng hoạt động của cánh tay hút khói và đề phòng tay mình bị hút vào.

4. Bảo trì hệ thống hút khói là công việc quan trọng nhằm tiết kiệm thời gian và tiền bạc, bảo trị sẽ giúp hệ thống hoạt động hết công suất và giúp tạo ra một môi trường làm việc an toàn hơn. Hệ thống hút khói có thể sử dụng các bộ lọc dùng một lần hoặc với các bộ lọc tự làm sạch. Một hệ thống hút khói tốt sử dụng bộ lọc dùng một lần có đồng hồ đo kiểm tra tình trạng bộ lọc. Một bộ lọc quá bẩn sẽ không cho nhiều không khí đi qua, điều này làm giảm lưu lượng gió ở bộ phận hút. Khi sử dụng hệ thống hút khói tự làm sạch, hãy đảm bảo rằng đường khí nén được nối và hoạt động bình thường, đồng thời phải đảm bảo không khí sạch và khô. Có rất nhiều loại bộ lọc có sẵn và việc chọn bộ lọc thích hợp có thể giúp tối ưu hóa việc lọc khói, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia vệ sinh công nghiệp hoặc tư vấn từ kỹ thuật từ Công ty Hòa Thịnh nếu bạn vẫn còn phân vân.

Lựa chọn và sử dụng mặt nạ phòng hơi độc phù hợp

5. Chọn mặt nạ phòng độc phù hợp là rất quan trọng. OSHA đã xác định hai loại mặt nạ phòng độc chính: mặt nạ lọc không khí và mặt nạ cung cấp không khi. Mặt nạ lọc không khí có bộ lọc hoặc hộp mực để loại bỏ các chất gây ô nhiễm khỏi không khí bằng cách lọc chúng trước khi cấp khí đến khu vực làm việc. Mặt nạ cung cấp khí, cung cấp không khí sạch từ một nguồn không bị ô nhiễm. Lựa chọn loại nào phụ thuộc vào môi trường làm việc, cũng như mức độ tiếp xúc thực tế với các đối tượng cụ thể. Mặt nạ phòng độc được đánh giá bởi hệ số bảo vệ được chỉ định (APF) biểu thị mức độ bảo vệ tại nơi làm việc.

Các loại mặt nạ phòng độc thường được sử dụng trong các ứng dụng hàn là:

Lọc không khí (Air-purifying)

• Mặt nạ chống bụi, là loại mặt nạ giống như giấy có APF là 10.
• Mặt nạ nửa mặt, có thể vừa với mũ hàn, có bộ lọc hoặc hộp đựng có thể thay thế và có APF là 10. Những mặt nạ này bắt buộc phải kiểm tra độ vừa vặn với mũ hàn trước khi sử dụng.
• Mặt nạ làm sạch không khí (PAPR) sử dụng cụm quạt gió gắn trên dây đai để phân phối không khí đã lọc qua ống thở tới mũ hàn của người dùng, có APF là 25. Các hệ thống này có bộ lọc hoặc hộp đựng có thể thay thế và không yêu cầu kiểm tra độ vừa vặn khi sử dụng với cụm mũ hàn.

Cung cấp không khí (Atmosphere-supplying)

• Mặt nạ cung cấp khí thở qua ống dẫn đến thiết bị kiểm soát không khí gắn trên thắt lưng của người đeo, sau đó được đưa qua ống thở đến mũ hàn. Các hệ thống này có APF là 25 (với mũ hàn) và cũng có thể cung cấp các tùy chọn sưởi ấm và làm mát. Không yêu cầu thử độ vừa vặn khi sử dụng với cụm mũ hàn.

Để xác định loại mặt nạ nào trong số này phù hợp, cần phải xem xét nồng độ sử dụng tối đa (MUC), được tính bằng cách nhân APF của mặt nạ phòng độc với giới hạn phơi nhiễm cho phép của OSHA (PEL) hoặc MUC = APF x OSHA PEL. OSHA coi MUC là giới hạn trên mà loại mặt nạ phòng độc sẽ cung cấp sự bảo vệ. Bất cứ khi nào phơi nhiễm nồng độ sử dụng tối đa MUC, các công ty nên chọn loại mặt nạ phòng độc cao hơn tiếp theo để cung cấp sự bảo vệ cần thiết cho nhân viên. Điều quan trọng nữa là chỉ chọn mặt nạ phòng độc được Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp (NIOSH) phê duyệt.

Bởi vì mặt nạ phòng độc không phải là loại vừa vặn cho tất cả, nên việc lắp vừa vặn cũng là điều quan trọng. Đặc biệt, khi chọn mặt nạ phòng độc nửa mặt, cần phải kiểm tra độ vừa vặn để đảm bảo ăn khớp phù hợp. Kiểm tra độ vừa vặn có thể giúp xác định sản phẩm, kiểu dáng và kích thước của mặt nạ phòng độc phù hợp nhất cho từng nhân viên và đảm bảo mặt nạ phòng độc cung cấp mức độ bảo vệ như thiết kế. Kiểm tra độ vừa vặn nên được thực hiện trước khi sử dụng mặt nạ phòng độc và sau đó lặp lại hàng năm hoặc bất cứ khi nào có sự thay đổi về tình trạng thể chất của người dùng có thể ảnh hưởng đến độ vừa vặn của mặt nạ phòng độc.

6. Có tài liệu thích hợp cho mặt nạ phòng độc là một phần quan trọng trong việc duy trì tuân thủ OSHA. Một chương trình bảo vệ hô hấp bằng văn bản là bắt buộc đối với cả việc sử dụng mặt nạ phòng độc bắt buộc và tự nguyện, các yêu cầu vẫn khác nhau. Đối với việc sử dụng bắt buộc, kế hoạch bằng văn bản phải bao gồm lựa chọn mặt nạ phòng độc; đánh giá y tế cho thấy rằng mỗi nhân viên có đủ khả năng để đeo mặt nạ phòng độc; kiểm tra độ vừa vặn đối với mặt nạ phòng độc kín khít; sử dụng trong các tình huống thông thường và khẩn cấp; các lịch trình được thiết lập để làm sạch, lưu trữ và bảo trì; quy trình đảm bảo chất lượng và lưu lượng không khí cho mặt nạ cấp khí, đào tạo nhân viên; và đánh giá chương trình hô hấp. Đối với việc sử dụng tự nguyện, kế hoạch yêu cầu đánh giá y tế và lập lịch trình làm sạch, lưu trữ và bảo dưỡng.
7. Kiểm tra mặt nạ trước khi sử dụng, là một bước quan trọng có thể giúp đảm bảo người lao động được bảo vệ hoàn toàn. Nhân viên cần được đào tạo về quy trình kiểm tra phù hợp trước khi sử dụng bất kỳ loại mặt nạ phòng độc nào. Bạn nên đọc Hướng dẫn sử dụng mặt nạ phòng độc để biết các quy trình kiểm tra. Ngoài việc kiểm tra mặt nạ phòng độc, việc đào tạo nhân viên phải bao gồm các yêu cầu chung của tiêu chuẩn bảo vệ đường hô hấp OSHA, cũng như giải thích lý do tại sao mặt nạ phòng độc là cần thiết. Nhân viên nên hiểu việc lựa chọn mặt nạ phòng độc phù hợp; hậu quả của việc lắp đặt, sử dụng hoặc bảo trì không đúng cách; các quy trình thích hợp để bảo trì và bảo quản; và cách sử dụng mặt nạ phòng độc hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp.
8. Quy trình bảo dưỡng và bảo quản mặt nạ phòng độc đúng, cách làm sạch và thay thế các thiết bị cũng rất quan trọng. Lịch trình thay bộ lọc nên được thiết lập như một phần của chương trình bảo vệ đường hô hấp đã được viết ra. Nếu bộ lọc của mặt nạ phòng độc bị hư hỏng, thợ hàn phát hiện hoặc trong một số trường hợp, tuổi thọ pin giảm xuống nhanh chóng, tốt nhất là bạn nên kiểm tra cụm bộ lọc của mặt nạ phòng độc và thay bộ lọc nếu cần. Một vấn đề cần lưu ý: Không giống như các sản phẩm hút khói khác, các bộ lọc trên mặt nạ phòng độc không thể được làm sạch, vì vậy chúng phải được thay thế. 

Tối đa hóa các giải pháp quản lý khói hàn

Ngoài việc lựa chọn giải pháp quản lý khói hàn thích hợp nhất cho ứng dụng và môi trường làm việc, công tác đào tạo thợ hàn cũng rất quan trọng để thiết lập, duy trì tuân thủ và thực hành quản lý khói hàn thành công. Điều quan trọng là nhân viên phải hiểu hệ thống hút khói và sử dụng mặt nạ phòng độc phù hợp để tối đa hóa lợi ích mà các giải pháp này có thể mang lại nhằm hướng tới một môi trường làm việc sạch hơn và an toàn hơn.